کم خوردن

هارون الرشید، طبیبی مسیحی داشت که مهارت او در طب معروف بود. روزی این طبیب به یکی از دانشمندان اسلامی گفت من در کتاب آسمانی شما چیزی از طب نمی یابم در حالی که دانش مفید بر دو گونه است: علم ادیان و علم ابدان. او در پاسخ گفت: خداوند همه دستورات طبی را در نصف آیه از کتاب خویش آورده است «کلوا و اشربوا و لاتسرفوا» و پیامبر ما نیز طب را در این دستور خویش خلاصه کرده است: «المعده بیت الادواء و الحمیه رأس کل دوا...؛ معده خانه همه بیماری ها است و امساک و پرهیز، سرآمد همه داروهاست.»طبیب مسیحی چون این سخن را شنید گفت: قرآن شما و پیامبرتان برای جالینوس (طبیب معروف) طبی باقی نگذارده است(مجمع البیان، طبرسی، ذیل آیه، تفسیر نمونه، ج6، ص 153-.154)

ارتباط غذایی که انسان می­خورد، با روح آدمی، یک امر انکار ناپذیر است که اگر در بحث غذا دقت نشود تاثیرات سوء فراوانی در شکل­گیری شخصیت انسانی خواهد داشت. در این میان کمیت و کیفیت غذا هر دو مهم و قابل دقت می­باشند.

هرگاه انسان در مصرف غذا افراط کند و ظرف شکم را پر نماید آفات متعددی بر او عارض می­گردد که در یک عنوان می­توان به موارد زیر اشاره نمود:

سختی دل: همانطور که نبی اکرم فرمودند: «لاتمیتوا القلوب بکثره الطعام و الشراب فان القلب کالزرع یموت اذا کثر الماء» قلب و روح انسان همچون زمین کشاورزیست که اگر در آبیاری آن افراط شود مرگ آن زمین را فرا خواهد گرفت.

فتنه در اعضاء دیگر ایجاد شود.

عبادت انسان کم­تر می­شود.

شیرینی و حلاوت عبادت از بین می­رود.

خطر افتادن در حرام و شبه فزونی می­یابد.

کم فهمی و نادانی به سراغ انسان می­آید؛ به قول معروف «البطنه تذهب الفطنه»

دل مشغولی و تن مشغولی، و صرف زمان برای تهیه خوراکی، صرف خوراکی و دفع آن زیادتر از حد معمول می­گردد.

شدت سکرات مرگ.

کم شدن ثواب آخرت .

حساب­رسی و ملامت قیامت، که فرمودند: فی حلالها حساب و فی حرامها عقاب.(1)

همانطور که در مورد دوم دیدیم دیگر اعضاء بدن نیز از پرخوری تاثیر می­پذیرند و به قول ابوحفص : «شکم که گرسنه ماند همه اعضاء سیرند و اگر او سیر شود باقی اعضاء گرسنه شوند»(2)امام صادق علیه السلام فرمودند: «برای قلب مؤمن چیزی مضرتر از پرخوری نیست، چون پرخوری عامل سنگدلی و هیجان شهوت است.»(3)

و امام علی (ع) می­فرماید:«پرخوری بد همدمی برای پاکدامنی است.»(4)

البته باید دقت داشت که افراط در کم­خوری و نیز بی­برنامگی در کم و زیاد کردن خوراک نیز خطرناک بوده و هر شخصی باید با دقت و نظر کارشناسان و با توجه به نیروی بدنی خود میزان غذای خود را تنظیم کند. بسا باشد که مقدار غذایی که من مصرف می­کنم برای دیگری زیاد و یا برای وی کم باشد، لذا هرگز به صورت تقلیدی از نحوه غذا و خوراک دیگران، به کم و زیاد کردن خوراک خود نباید پرداخت.

در هر حال هیچ جای شک و شبه­ای نیست که هرکس که در خوردن غذا زیده­روی می­کند و به اصطلاح اهل پرخوری می­باشد، از خطر و مضرات شهوت در امان نیست، و همین است فلسفه سفارش به روزه، برای کسانیکه به سن ازدواج رسیده­اند اما شرائط تشکیل خانواده را ندارند.